Cumhuriyetçi Birikim ve Kemalizmin Vizyonu

Son zamanlarda ülkenin içerisinde bulunduğu ahval ve şerait birçoğumuzun ortak endişesi olmuş durumda. Toplumsal yozlaşma, devlet mekanizmalarındaki bozulmalar, Öcalan ve “çözüm süreci” tartışmaları, ekonomik koşullar yani genel anlamıyla Cumhuriyetin adım adım bozulması ve çözülmesi. Bütün bunlar olurken siyasal ve toplumsal muhalefetin içler acısı vaziyeti de kendini gittikçe daha da gösterir hale gelmiş durumda. Hal böyle […]

Kemalist Elitlerin Tahayyülündeki Türk Milliyetçiliği-1

Ünlü bir tanıma göre, ulus hayal edilmiş bir siyasi topluluktur. Bu tanım bağlamında ulus olgusunun modernitenin bir eseri olduğu ve dolayısıyla özü itibariyle ulusların, modern ulusçuluğun bir sonucu, deyim yerindeyse de bir inşa eseri olduklarını ifade edebiliriz. Bununla beraber yine de, Gellner’in iddialarının aksine, modern milliyetçilik öncesi, yatay olarak bölünmüş ve birbirlerinden izole insan kümelerinden […]

Kemalizm ve Sosyalizm Uzlaşabilir mi? Sol-Kemalizm’e Eleştirel Bir Bakış

Son birkaç aydır, özellikle de Doğan Avcıoğlu’nun yeniden popüler olmasıyla beraber, Kemalizm’in sosyalizm ile bağlantıları tartışılmaya başlandı. Birçok sol Kemalist, sosyalizm ve hatta marksizmin Kemalizm ile ortak bir zemin üzerinde uzlaşabileceğini iddia etmektedir. Tabii ki, bu tartışmalar yeni değildir; deyim yerindeyse 1960’lardan beri mütemadiyen bu minvalde tartışmaların belli aralıklarla alevlendiğini unutmamak gerekir. Kemalizm’in başka düşünler […]

“Halk Cahil, Demokrasi İşlemez” mi?

Türkiye’de bazı çevrelerde 1950’lerin dünyasına ait olan kalkınmacılık düşünün kırıntılarına rastlayamamak elde değil. Kalkınmacılık ideolojisi, modernleşme kuramından derinden etkilenerek kapsayıcı siyasi kurumları henüz kalkın(a)mamış ülkelerin halkları için bir lüks olarak değerlendirmiş; önce iktisadi ve toplumsal kalkınmanın gerçekleşmesi gerektiğini, ancak bunların ardından demokrasinin uygun bir rejim olabileceğini, kalkınma olmadan(bu sadece iktisaden değil, aynı zamanda kültürel olarak […]

Avrupa Aydınlanma’sının Cumhuriyeti: Edebiyat Cumhuriyeti

“La Republique des Lettres”, Türkçesiyle “Edebiyat Cumhuriyeti”, Aydınlanma Çağı elitlerinin dönemin bilimsel bulgularını ve felsefi görüşlerini tartıştığı ve yaydığı Avrupa çapında bir forumdu. Edebiyat Cumhuriyeti; Newton, Voltaire, Leibniz, Erasmus, Benjamin Franklin, Kant, Montesquie, d’Holbach, Fichte, Hume… gibi dönemin çoğu entelektüelinden oluşmakta ve Aydınlanma düşüncesinin lokomatifi görevini üstlenmekte olan bir topluluktu. Her ne kadar Edebiyat Cumhuriyeti […]